Kalendarz
Wystawa „Muzeum Polskie w Rapperswilu”
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie zaprasza na wystawę „Muzeum Polskie w Rapperswilu”.
Ekspozycję można zwiedzać od 6 lutego do 4 marca 2017 r. w Wypożyczalni Muzycznej, przy ul. Żeromskiego 2, w godzinach otwarcia biblioteki.
Historia Muzeum Polskiego w Rapperswilu
Muzeum Narodowe Polskie, bo taka była oficjalna nazwa tej wyjątkowej dla naszej kultury instytucji, powołane z inicjatywy emigrantów popowstaniowych: Agatona Gillera i hrabiego Władysława Broel-Plattera w 1870 roku i przy udziale szwajcarskich przyjaciół Polski, skupionych wokół znakomitego pisarza Gotfryda Kellera, znalazło siedzibę w zamku na wzgórzu ponad Jeziorem Zurychskim w bezpiecznej i neutralnej Szwajcarii. Zgodnie z oczekiwaniami fundatorów miało ono zabezpieczyć polskie zabytki historyczne i propagować sprawy polskie. Niebawem stało się ono centrum polskiej kultury i nauki na emigracji, gromadząc wyjątkowo cenne zróżnicowane zbiory, pamiątki i relikwie. Była tam wspaniała biblioteka, w której przez pewien czas pracowali Stefan Żeromski czy później Adam Lewak, bezcenne rękopisy i dokumenty, urna z sercem Tadeusza Kościuszki, który żywota swego dokonał w Szwajcarii, rękopisy Adama Mickiewicza. Dzięki darom z całego świata, zbiory rosły i niebawem Polskie Muzeum Narodowe stało się centrum polskiej diaspory, skupiającym świadectwa polskiej kultury i historii, a także koordynującym działania polityczne zmierzające do odzyskania niepodległości kraju. Eksponowano portrety i popiersia osób szczególnie zasłużonych dla naszej historii – monarchów, bohaterów narodowych i twórców, polskie uzbrojenie i umundurowanie, prezentowanych było kilkaset obrazów, rysunków i rzeźb wybitnych mistrzów zachodnioeuropejskich i polskich.
Wolą fundatora zbiory muzealne, po odzyskaniu niepodległości, przewieziono do Warszawy. W sumie złożyło się na nie ok. 3000 dzieł sztuki, 2000 pamiątek historycznych, militaria, 20 000 rycin, 9000 medali i monet, 92 000 książek i 27 000 innych materiałów archiwalnych.
Kiedy w roku 1927, kiedy zbiory przeniesiono do Polski, Muzeum jednak nie uległo całkowitej likwidacji, bo w1936 roku otwarto ekspozycję tzw. drugiego Muzeum Polskiego, które prezentowało osiągnięcia kulturalne i gospodarcze II Rzeczypospolitej.
Jednak w czasie II wojny światowej rapperswiliana zostały prawie doszczętnie zniszczone, część podczas obrony Warszawy w 1939 roku, zaś ostatecznie po upadku powstania warszawskiego. Niewielka ocalona ich część znajduje się dzisiaj w Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Wojska Polskiego, Muzeum Literatury oraz w Zamku Królewskim w Warszawie.
Podczas wojny to nowe Muzeum objęło opieką w zakresie kultury i edukacji prawie 13 tys. internowanych w Szwajcarii, po walkach we Francji, polskich żołnierzy. Wielu z nich osiadło tam po wojnie i to oni przyczynili się do utworzenia obecnego, czyli tzw. trzeciego Muzeum. Wcześniej jednak, w roku 1952 na skutek nacisków komunistycznego rządu Polski, doszło do zamknięcia Muzeum Polski Współczesnej. Zostało ono zlikwidowane, umowa dzierżawna zamku po 82. latach zerwana i kolejny raz zbiory przetransportowano do Polski. W odpowiedzi na likwidację polskiego muzeum w styczniu 1954 powstało polsko-szwajcarskie „Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Polskiego w Rapperswilu”. Jego twórcami byli Szwajcarzy oraz polscy emigranci nie akceptujący powojennej władzy w Polsce. Dzięki zabiegom Towarzystwa w 1975 zostało otwarte na zamku na nowo obecne Muzeum Polskie w Rapperswilu.
Współczesna ekspozycja, zajmująca już nie cały zamek, a tylko jego drugie piętro, zdaje się odzwierciedlać zmienną historię tej instytucji. Obrazuje wielowiekową historię związków polsko-szwajcarskich, działalność Szwajcarów w Polsce i Polaków w Szwajcarii. Przedstawia polską kulturę i historię, tradycje walk Polaków o wolność, aż po historię ruchu Solidarności i przemian roku 1989. Ważną częścią jest historia 2. Dywizji Strzelców Pieszych internowanej w Szwajcarii. Prezentowana jest sztuka polska i sylwetki wybitnych Polaków.
dr Jan Wolski
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie – Wypożyczalnia Muzyczna dziękuje dr Janowi Wolskiemu za udostępnianie ekspozycji.
Do pobrania: plakat wydarzenia.
Zdjęcie nadesłane przez Organizatora
Koordynaty GPS miejsca: 50.0391600°N, 22.0000027°E
