Kalendarz
150 lat działalności Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"
Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna w Rzeszowie na wystawę zorganizowaną z okazji 150 lat działalności Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Ekspozycję można zwiedzać od 6 lutego do 4 marca 2017 r. w WiMBP w Rzeszowie, przy ul. Sokoła 13, w godzinach otwarcia biblioteki.
Przygotowana przez WiMBP w Rzeszowie wystawa dotyczy powołanego do życia 150 lat temu Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” zostało utworzone w 1867 r. we Lwowie. Przez długi czas działało ono jedynie na ziemiach polski rozbiorowej.
Z czasem na terenie Galicji zaczęły powstawać następne towarzystwa, m.in. w: Tarnowie, Stanisławowie, Przemyślu, Krakowie i Tarnopolu.
Celem było patriotyczne wychowanie młodzieży, podtrzymywanie i rozwijanie świadomości narodowej i postawy obywatelskiej oraz kształtowanie mody na aktywność sportową (preferowano gimnastykę i szermierkę) i zdrowego trybu życia. Członkowie „Sokoła” reprezentowali niejednokrotnie Polskę na wielu, międzynarodowych zawodach, m.in. na Igrzyskach Olimpijskich w 1928 r. Symbolem ruchu był sokół w locie trzymający sztangę do ćwiczeń. Członkowie organizacji witali się zawołaniem „Czołem!” oraz „Czuwaj!”, które później przejęte zostało przez polskich harcerzy. Motto sokolstwa polskiego brzmiało – „w zdrowym ciele zdrowy duch”.
„Sokół” działał aktywnie w okresie zaborów, po odzyskaniu niepodległości i w całym okresie międzywojennym XX w. Po II wojnie światowej w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej został zdelegalizowany przez komunistów.
Po 1989 r. odrodził się i dzisiaj jest prężnie działającą organizacją.
Rzeszowski „Sokół” został założony w 1886 r. Swoją siedzibę miał w budynku, w którym obecnie mieści się Teatr im. Wandy Siemaszkowej. Prowadzono tu działalność artystyczną i sportową, funkcjonowała biblioteka oraz chór.
Proponowano tu różne formy rozrywki, propagowano gimnastykę, którą z czasem poszerzoną o elementy musztry i ćwiczeń wojskowych.
Na przygotowanej przez WiMBP w Rzeszowie wystawie prezentowane są wydawnictwa przedstawiające historię gniazd sokolich, m.in.: „Na galicyjskim szlaku gniazd Towarzystwa Gimnastycznego Sokół”: (1884-1914) „Stanisława Zaborniaka, Polskie Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" w Galicji 1867-1914” Jana Snopko, „Szkice z działalności Towarzystwa Gimnastycznego Sokół” (1867-2006) wydane pod red. Stanisława Zaborniaka, „Szkice z dziejów "Sokoła" w południowej i wschodniej Polsce”: praca zbiorowa pod red. Andrzeja Nowakowskiego, „Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" w Polsce południowo-wschodniej: tradycja i współczesność”: praca zbiorowa pod red. Janusza Motyki i Grzegorza Klebowicza, „Wkład Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w rozwój kultury fizycznej na ziemiach polskich: w 120-lecie powstania Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Rzeszowie” (1886-2007) oraz „Zbiór regulaminów sokolich”.
Na ekspozycję składają się również oryginalne kartki pocztowe z początku XX w. z widokiem na budynki „Sokoła” w Rzeszowie i w Jarosławiu.
Znajdują się tutaj również perełki jakimi są: „Pamiętnik V. Zlotu Sokolstwa Polskiego w Krakowie w dniach 14-16 lipca 1910”, pismo skierowane do „Szanownych Druhów” dotyczące poparcia finansowego celów Towarzystwa poprzez wpłatę (w ratach miesięcznych po 50 centów), jednodniówka „Czołem” z okazji obchodów 40-lecia istnienia i pracy Gniazda Sokolego w Brzozowie oraz „Sprawozdania z czynności wydziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Rzeszowie z lat 1887-1909” i „Sprawozdania z czynności wydziału Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Łańcucie z lat 1894-1895”.
Ekspozycję można zwiedzać od 6 lutego do 4 marca 2017 r. w holu głównym WiMBP w Rzeszowie przy ul. Sokoła 13, w godzinach otwarcia biblioteki.
Wstęp wolny.
Renata Dziepak
Koordynat GPS miejsca: 50.0391600°N, 22.0000027°E
Do pobrania: plakat wydarzenia.
Grafika nadesłana przez Organizatora.
