Kalendarz
Wystawa "Boża sprawa" w ramach Wschodu Kultury - Europejskiego Stadionu Kultury 2016
28 marca 2011 roku we Lwowie na rogu ulicy Mendelejewa i ulicy Iwana Franka zauważyłam biało-czerwoną ulotkę: nie zrozumiałam treści – i do dziś nie spotkałam nikogo, kto umiałby mi ją wyjaśnić. Ale mnie zaintrygowały w niej tylko dwa słowa – powiększone, ostro rysujące się bielą na czerwonym tle: БОЖΑ CПРΑΒΑ! (BOŻA SPRAWA!) Niedaleko zobaczyłam następną, nieco dalej kolejną. Poszłam za nimi…
W pierwszym dniu wiodły mnie po ulicy Iwana Franka i przylegających do niej uliczkach.
W drugim dniu dotarły – a ja za nimi – do ulic wokół rynku i placu przed ratuszem. A potem wyjechałam…
Cykl BOŻA SPRAWA! jest pracą zbiorową: przypadku, człowieka, który przykleił ulotki
– i moim. Zawiera 63 fotografie, spuentowane obecnością fragmentu biało-czerwonej naklejki z tymi dwoma słowami: zarówno ich plastyczną formą jak i znaczeniem. Bo po ukraińsku: БОЖΑ CПРΑΒΑ to po polsku: DZIEŁO BOŻE. Po łacinie: OPUS DEI.
Fascynuje mnie wizualno-plastyczny język ulicy: szyldy, plakaty, naklejane na murach ulotki i napisy. To komunikaty, które ktoś wysyła ku innym z nadzieją, że zostaną odczytane, a ich treść zrozumiana w sposób przez nadawcę komunikatu zamierzony.
Lecz ulica i jej język jest tworem ulegającym ciągłym przemianom: szyldy, reklamy i tablice są zdejmowane, zostawiając po sobie puste ślady, które szybko ogarnia niepamięć. Plakaty są zaklejane i niszczone, ulotki zrywane a do napisów dokładane obce słowa i kleksy farby.
Przypadek i destrukcja tworzą z nich często nowe komunikaty: z oderwanych słów, fragmentów twarzy, tajemniczych znaków – wieloznaczne, szydercze niekiedy, komentarze. Ze zdegradowanej materii, spatynowanych kolorów, struktur rozpadu – obrazy, emanujące pięknem i harmonią dzieła sztuki. Z fragmentów tekstów i przypadkowych kontekstów – nowe hasła.
Oderwane od ulicznego otoczenia przez sfotografowanie, wypreparowane przez odpowiednie kadrowanie, tworzą nową jakość komunikowania się – a poprzez ich zestawienie i skonfrontowanie w jednej przestrzeni wyposażane są w odautorski komentarz.
Wysyłany ku innym, z nadzieją, że zostanie odczytany, a jego treść zrozumiana w sposób przez nadawcę zamierzony…
Stanisława Zacharko
Stanisława Zacharko - historyk i krytyk sztuki, artysta fotografik, od 2012 r. dyrektor BWA w Kielcach
Urodziła się 24 listopada 1958 roku w Przemyślu. W latach 1977-1985 studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 2004 roku ukończyła podyplomowe studia Zarządzanie Kulturą w Instytucie Spraw Publicznych UJ.
Jest autorką wstępów do katalogów wystaw sztuki współczesnej i recenzji, kuratorem wielu wystaw indywidualnych
i zbiorowych, programów artystycznych oraz opracowań merytorycznych i projektów graficznych katalogów. Najważniejsze cykliczne kuratorskie projekty to: „Autorytety polskiej fotografii artystycznej” oraz „Most kultury” organizowany z Konsulatem Generalnym RP we Lwowie. Jako krytyk współpracowała z miesięcznikiem kulturalnym „Teraz” (Kielce) i ogólnopolskim kwartalnikiem artystycznym „Format” (Wrocław).
Tworzy przestrzenne formy z wikliny, realizowane w czasie plenerów w Polsce i na Ukrainie, maluje, uprawia fotografię artystyczną, uczestniczy w plenerach plastycznych.
Należy do Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Twórców Wiklina, Związku Polskich Artystów Fotografików, Stowarzyszenia Historyków Sztuki i Polskiego Związku Działkowców.
Jest laureatka nagród w konkursach ogólnopolskich i międzynarodowych m.in.: 2005 - Interdyscyplinarny Konkurs Plastyki Regionu Świętokrzyskiego „Przedwiośnie 28”, BWA Kielce (nagroda czasopisma „Teraz”); „Świętokrzyskie
w obiektywie”, Kieleckie Centrum Kultury (II nagroda); 2006 – „Przedwiośnie 29”, BWA Kielce (II nagroda); 2007 – III Międzynarodowy Salon „Martwa natura w fotografii”, Miejska Galeria Sztuki w Częstochowie (wyróżnienie); 2008 –
– „Przedwiośnie 31”, BWA Kielce (nagroda Targów Kielce); 2010 – „Przedwiośnie 33”, BWA Kielce (Grand Prix); 2012 –
– Ogólnopolski Konkurs Fotograficzny „Portret 2012”, Koło (wyróżnienie).
Za twórczość i promocję kultury i sztuki w 2006 roku otrzymała Nagrodę Miasta Kielce III stopnia. Za działalność artystyczną w 2010 roku otrzymała Nagroda Prezydenta Miasta Kielce. W 2014 roku została odznaczona Brązowym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.
Koordynat GPS miejsca: 50.0367100°N, 22.0015100°E
